Kỹ năng soạn thảo hợp đồng

02/12/2019 10:15

Kỹ năng đàm phán và soạn thảo hợp đồng

Kỹ năng đàm phán và soạn thảo hợp đồng là những yếu tố quyết định đến chất lượng một bản hợp đồng cũng như khả năng ký kết hợp đồng giữa hai bên. Để có thể đàm phán hợp đồng và soạn thảo hợp đồng thành công, người tham gia đàm phán và soạn thảo phải là những Luật sư, chuyên gia pháp lý có nhiều kinh nghiệm, có am hiểu về lĩnh vực chuyên môn, và có các kĩ năng mềm cần thiết.

Trước hết, kỹ năng đàm phán không chỉ thể hiện trên bàn đàm phán, mà cần có các yếu tố sau đây:

Thứ nhất: sự chuẩn bị về mặt con người. Ai sẽ tham gia đàm phán, nhiệm vụ và vai trò của mỗi người như thế nào …

Thứ hai: Xây dựng chiến lược đàm phán. Chiến lược đàm phán nào sẽ được chọn? Chiến lược áp đặt, chiến lược mặc cả, chiến lược chiếu dưới ……

Thứ ba: Các phương án thay thế. Việc tham gia vào bàn đàm phán đòi hỏi cần phải có nhiều phương án thay thế để đảm bảo khi đôi phương đưa ra các yêu cầu khác nhau thì bên này cũng phải có giải pháp đáp ứng phù hợp. Bạn không thể ngồi đàm phán với một phương án và một câu nói “tôi bảo lưu quan điểm” hay “tôi vẫn thế” … Việc đưa ra các phương án, hay các kịch bản khác nhau với mức độ nhượng bộ và điều kiện hợp đồng là cần thiết để đảm bảo tính thiện chí, nhưng cũng đạt tới hiệu quả mà ban lãnh đạo yêu cầu. Nếu vượt quá giới hạn đã đặt ra trong kịch bản thì việc đàm phán coi như thất bại. Nên xác định những lằn ranh đỏ cho việc chấp nhận và từ bỏ bàn đàm phán.

Thứ tư: Tìm hiểu thông tin về đối tác, về đối thủ cạnh tranh, về thị trường, về giá cả, về năng lực tiêu thụ, về các điểm yếu và điểm mạnh của đối tác ….

Thứ năm: các vấn đề khác, như tài liệu mang theo khi đi đàm phán, địa điểm, thời gian ….

Đối với việc soạn thảo hợp đồng, cần lưu ý mấy nội dung chính sau:

Thứ nhất: Kỹ năng soạn thảo hợp đồng về mặt luật học

Các yếu tố luật học không chỉ nằm ở việc thuộc lòng các quy định, điều khoản pháp luật, mà còn cần phải có tư duy pháp lý một cách vững chắc, cũng như nắm chắc các vấn đề về lý luận.

Ví dụ: Kỹ năng soạn thảo hợp đồng ở khía cạnh tư duy pháp lý thể hiện ở chỗ, trước khi soạn thảo hợp đồng, cần xác định rõ quan hệ hợp đồng là gì để tránh nhầm lẫn về mặt quan hệ. Ví dụ: nhầm lẫn giữa quan hệ về đặt gia công với quan hệ về đặt hàng sản xuất; hoặc nhầm lần giữa quan hệ mua tài sản và quan hệ thuê mua tài sản ….

Hoặc, kỹ năng soạn thảo hợp đồng trong việc áp dụng nguyên tắc thứ tự hiệu lực văn bản điều chỉnh hợp đồng và nội dung của hợp đồng. Chẳng hạn: Giữa luật kinh doanh bất động sản và luật kinh doanh nhà ở thì áp dụng văn bản nào nếu có mâu thuẩn.

Kỹ năng soạn thảo hợp đồng về mặt luật học còn thể hiện ở việc nắm chắc các quy định pháp luật chung, quy định của pháp luật chuyên ngành và biết cách vận dụng một cách nhuần nhuyễn vào từng quan hệ hợp đồng cụ thể. Ví dụ: quan hệ đặt cọc trong kinh doanh bất động sản có thể bị giải thích theo hình thức huy động vốn trong kinh doanh bất động sản, nhưng cũng có thể giải thích theo hình thức giao dịch bảo đảm trong Bộ Luật dân sự, nên việc vận dụng như thế nào cho có lợi là do người soạn thảo hợp đồng.

Thứ hai: Kỹ năng soạn thảo hợp đồng về mặt ngôn ngữ.

Trong số các kỹ năng soạn thảo hợp đồng thì kỹ năng về sử ngôn ngữ là cực kì quan trọng. Ngôn ngữ hợp đồng nên ngắn gọn, rõ ràng, dễ hiểu và phổ thông, gần gủi với hai bên. Tránh trường hợp sử dụng nhiều thuật ngữ, từ ngữ chuyên ngành gây khó hiểu cho cả hai bên, cho những người trực tiếp thực hiện Hợp đồng về sau. Kỹ thuật soạn thảo hợp đồng là điều rất quan trọng và cần được vận dụng một cách cụ thể, khéo léo trong quá trình soạn thảo hợp đồng.

Thứ ba: Kỹ năng soạn thảo hợp đồng về mặt quản trị chiến lược

Chiến lược ở đây thực ra là không quá phức tạp. Nó đơn giản là chỉ cách thức mà người soạn thảo hợp đồng phải triển khai công việc của mình có tính toán, có hệ thống và có hiệu quả. Người có kỹ năng soạn thảo hợp đồng tốt là người biết vạch ra trình tự và chiến lược, chiến thuật và kịch bản cụ thể cho việc xây dựng hợp đồng. Ví dụ: chiến lược soạn thảo hợp đồng theo hình thức áp đặt, tức là một bên soạn thảo và không cho bên kia cơ hội về mặt thời gian để rà soát kĩ; hoặc chiến lược tung tin hoả mù trước khi tham gia thảo luận về kế hoạch soạn thảo và ký kết hợp đồng. Hợp đồng sử dụng cho nhiều giao dịch với cùng nội dung sẽ khác với hợp đồng chỉ cho một giao dịch cụ thể và một lần ….

Một vấn đề khác trong kỹ năng soạn thảo hợp , đó là thông tin về hai bên. Bên chủ động đưa ra bản dự thảo hợp đồng nên có sự tìm hiểu và hiểu biết đầy đủ, cụ thể về bên còn lại, cũng như hiểu rõ và khả năng nội tại của chính bản thân mình. Kinh nghiệm của chúng tôi cho thấy, có nhiều trường hợp cán bộ đàm phán hợp đồng của doanh nghiệp hoặc thuê Luật sư soạn thảo hợp đồng kinh doanh thương mại nhưng không hiểu rõ chính bản thân mình, dẫn tới đàm phán và kí “lấy được”, nhưng sau đó không thể thực hiện bởi tiềm lực yếu hoặc không đủ kinh nghiệm triển khai.

Nguyên tắc soạn thảo hợp đồng

Nguyên tắc thứ nhất: Mỗi văn bản hợp đồng chỉ điều chỉnh một quan hệ hợp đồng.

Giải thích điều này tương đối trừu tượng nên có thể hình dung dễ hơn bằng ví dụ như sau: A và B mua bán tài sản trên đất với nhau, thì đó là quan hệ mua bán tài sản gắn liê với đất. A cho B thuê đất thì đó là quan hệ thuê quyền sử dụng đất. A sử dung dịch vụ tư vấn thuế của B thì đó là quan hệ hợp đồng tư vấn thuế. Không nên lập thành một hợp đồng mà trong đó, A vừa cho B thuê tài sản trên đất, lại vừa bán tài sản khác trên đất cho B. Hoặc, không nên ký một hợp đồng mà A vừa sử dụng dịch vụ tư vấn thuế của B lại vừa mua tài liệu, sách báo về thuế từ B.

Giữa A và B có thể tồn tại nhiều quan hệ với nhau, những mối quan như vậy nên lập thành một văn bản hợp đồng riêng.

Trong trường hợp các bên muốn gộp thành một hợp đồng chung thì nên tách thành những chương riêng và phải có điều khoản quy định về tính độc lập giữa các quan hệ như vậy. Tuy nhiên, chúng tôi khuyến cáo là không nên gộp các quan hệ hợp đồng với nhau để tránh nhầm lẫn và cố tình giải thích sai hợp đồng. Đây là một nguyên tắc soạn thảo hợp đồng mà bạn nên lưu ý đầu tiên.

Nguyên tắc thứ hai: Hợp đồng song vụ hay đơn vụ

Hợp đồng song vụ là hợp đồng mà mỗi bên đều có nghĩa vụ với phía bên kia, tức là hai bên đều có nghĩa vụ với nhau. Xác định nguyên tắc soạn thảo hợp đồng này rất quan trọng để khi xây dựng đề cương hợp đồng, chúng ta có thể xây dựng theo hình xương cá, với nội dung chính giao dịch chính là xương sống, còn xương hai bên chính là quyền và nghĩa vụ của mỗi bên. Quyền của bên này sẽ là nghĩa vụ của bên kia. Nếu thấy chỗ nào mà một bên có quyền nhưng bên kia chưa có nghĩa vụ thì phải kiểm tra lại.

Bạn có thể vẽ sơ đồ xương cá để biểu thị các quyền và nghĩa vụ của mỗi bên, trong đó mỗi nội dung sẽ xây dựng thành một xương cá. Ví dụ: Liên quan đến giao hàng, thì nghĩa vụ của bên bán là giao hàng, nghĩa vụ của bên mua là nhận hàng; nghĩa vụ của bên bán là giao hàng đúng địa điểm thì nghĩa vụ của bên mua là nhận hàng tại đúng địa điểm đã thỏa thuận. Hoặc, quyền của bên bán là nhận tiền thì nghĩa vụ của bên mua là thanh toán tiền; quyền của bên bán là xử phạt bên mua thanh toán chậm thì nghĩa vụ của bên mua là phải trả tiền phạt thanh toán chậm ….

Trong hợp đồng song vụ, khi các bên đã thỏa thuận thời hạn thực hiện nghĩa vụ thì mỗi bên phải thực hiện nghĩa vụ của mình khi đến hạn; không được hoãn thực hiện với lý do bên kia chưa thực hiện nghĩa vụ đối với mình. Trên thực tế thường gặp thì một bên thường nại ra lý do bên kia không thực hiện nghĩa vụ của mình. Đây có vẻ là một điểm khá lý thuyết, nhưng nếu bạn không vận dụng tốt kỹ năng soạn thảo hợp đồng thì sẽ để lại một số rắc rối trong quá trình thực hiện hợp đồng, bởi bên nào cũng cho là mình đúng. Cần thiết phải quy định rõ về việc là một bên vi phạm thì bên kia có được nại lý do đó để từ chối thực hiện nghĩa vụ hay không.

Hợp đồng đơn vụ là hợp đồng mà chỉ một bên có nghĩa vụ. Tuy nhiên, trong lĩnh vực kinh doanh thương mại, rất ít khi gặp loại hợp đồng này.

Nguyên tắc thứ ba: Sử dụng đúng ngôn ngữ hợp đồng

Ngôn ngữ hợp đồng là ngôn ngữ có tính pháp lý nhưng lại được đọc, hiểu và thực hiện bởi những người không thuộc lĩnh vực pháp luật. Do đó, ngôn ngữ soạn thảo nên có tính dễ hiểu, đơn nghĩa, ngắn gọn và chính xác. Tuyệt đối không sử dụng các từ, ngữ và câu có tính biểu cảm, ẩn dụ hoặc sử dụng lối văn nói, sử dụng tiếng lóng hoặc pha lẫn tiếng nước ngoài vào Tiếng Việt.

Nếu là một người thường xuyên va chạm và soạn thảo hợp đồng thì bạn sẽ quen với cách sử dụng những từ, cụm từ, câu và văn phong của ngôn ngữ hợp đồng. Nhưng nếu bạn ít tiếp xúc thì đây thực sự là một thách thức lớn. Bạn nên tìm những văn bản hợp đồng chuẩn để đọc tham khảo và làm quen với ngôn ngữ hợp đồng.

Nguyên tắc thứ tư: Không có gì là tuyệt đối

Kể cả khi hợp đồng là một văn bản có giá trị pháp lý ràng buộc hai bên thì vẫn không có gì đảm bảo là mọi chuyện sẽ diễn biến theo đúng kịch bản mà hai bên đã vạch ra. Thực tế luôn thay đổi và điều này sẽ thường xuyên hơn nếu hợp đồng có thời gian thực hiện trong thời gian dài. Do đó, một mặt, bạn nên soạn thảo những quyền và nghĩa vụ có tính cố định cho mỗi bên, nhưng cũng cần bổ sung thêm những điều khoản có tính dự liệu, dự phòng trường hợp thay đổi. Nói cách khác, là bạn nên soạn thảo sẵn những nguyên tắc xử sự cho hai bên khi có sự thay đổi hoàn cảnh thực hiện hợp đồng.

Nếu bạn cố tình quy định một cách cứng nhắc, hợp đồng sẽ trở nên khó thực hiện trên thực tế khi có sự thay đổi về hoàn cảnh.

Nguyên tắc thứ năm: Kịch bản của những vai diễn

Tôi muốn dùng chữ kịch bản của những vai diễn để nói về vai trò của các bên trong hợp đồng, và bạn là người soạn thảo kịch bản đó. Có nhiều phân đoạn và trong mỗi phân đoạn đó, hai bên sẽ phải diễn những tình huống khác nhau. Ví dụ: ở giai đoạn đặt hàng thì bên mua phải làm gì (gửi order?) và bên bán phải làm gì (kiểm tra order và chấp nhận order?); ở giai đoạn giao hàng thì bên bán phải làm gì và bên mua phải làm gì.

Nghĩa là, bạn cần có khả năng hình dùng và vẽ ra một cách mạch lạc toàn bộ diễn biến của hai bên, từ khi bắt đầu cho đến khi kết thúc. Bạn cần tính tới phương án tốt nhất, nhưng cũng tính tới cả phương án xấu nhất trong quan hệ hợp đồng giữa hai bên (một trong hai bên chết, phá sản … hoặc một trong hai bên tự ý chấm dứt hợp đồng ….).

Trình bày các bước cơ bản của quá trình soạn thảo hợp đồng

Bước thứ nhất: Trong cách soạn thảo hợp đồng, thì việc đầu tiên là phải thu thập đầy đủ thông tin. Vậy thông tin nào cần thu thập?

Trước hết: Thông tin về đối tác và năng lực của đối tác. Thông tin về đối tác có thể là thông tin về tên, địa chỉ, mã số thuế, ngành nghề hay thẩm quyền của người ký kết. Sở dĩ tìm hiểu những thông tin này là để đảm bảo hợp đồng sẽ không bị vô hiệu về mặt thẩm quyền hay quyền năng tham gia giao kết hợp đồng. Bất kì cách soạn thảo hợp đồng nào cũng đều phải chú ý đến vấn đề về thẩm quyền, quyền năng ký kết hợp đồng nên buộc chúng ta phải có thông tin đầy đủ từ phía đối tác.

Thu thập thông tin về kinh nghiệm, về sức mạnh của đối tác trên thị trường, về giá cả, về đối thủ cạnh tranh của đối tác, về hàng hóa cạnh tranh với loại hàng hóa mà hai bên đang chuẩn bị giao dịch, về xu hướng thị trường …… Sở dĩ chúng ta cần biết thông tin này là để xây dựng chiến lược soạn thảo và đàm phán hợp đồng một cách hợp lý, cũng như dự phòng những trường hợp có thể xảy ra. Ví dụ: trên thị trường, hàng hóa của đối tác thường nhận được phản hồi xấu về chất lượng thì trong hợp đồng phải có điều khoản dự liệu việc này một cách chặt chẽ hơn bình thường.

Bước thứ hai: Việc cần làm tiếp theo là xây dựng đề cương hợp đồng. Trên thực tế, có thể có những cách soạn thảo hợp đồng khác nhau, nhưng chúng tôi thường lựa chọn xây dựng một bản các điều kiện và điều khoản (Terms sheet) của hợp đồng để gửi đối tác xem và cho ý kiến trước. Terms sheet này sẽ bao gồm một số điều khoản chính và nội dung quan trọng, điều kiện tiên quyết. Thực chất bản này cũng là một dạng đề cương hợp đồng. Sau khi hai bên thống nhất được bản đề cương hợp đồng thì mới đến phần soạn thảo chi tiết.

Chúng tôi lưu ý về cách soạn thảo hợp đồng ở giai đoạn này, là nên chuẩn bị sẵn sàng một vài phương án, với vài đề cương khác nhau nhằm dự phòng khi đàm phán.

Bước thứ ba: Trong bước cuối cùng này của cách soạn thảo hợp đồng thông thường, là hoàn thiện chi tiết hợp đồng. Tức là trên cơ sở bản đề cương hợp đồng đã được duyệt hoặc đã thống nhất với đối tác, chúng ta bắt tay vào viết lại thành các điều khoản cụ thể, chi tiết và đầy đủ. Ở giai đoạn này, kỹ năng ngôn ngữ hết sức quan trọng, bởi ngôn ngữ hợp đồng là ngôn ngữ pháp lý, nên cách hành văn, cách viết cần đảm bảo độ súc tích, ngắn gọn, chi tiết, dễ hiểu với tất cả mọi người nhưng vẫn phải đảm bảo tính logic và gắn kết giữa các điều khoản với nhau.

Soạn thảo hợp đồng mua bán hàng hóa

Hợp đồng mua bán hàng hóa là loại hợp đồng phổ biến và chiếm tỷ lệ lớn nhất trong số các loại hợp đồng được ký kết và thực hiện trên thị trường hiện này. Để có có thể soạn thảo hợp đồng mua bán hàng hóa tốt, cần lưu ý mấy điểm như sau:

Thứ nhất: Thẩm quyền, quyền năng của mỗi bên trong hợp đồng mua bán hàng hóa

Bên bán phải là chủ sở hữu hàng hóa. Chỉ có thể chủ sở hữu hàng hóa mới có thể chuyển quyền sở hữu cho bên bán. Khi soạn thảo hợp đồng mua bán hàng hóa, chúng ta cần phải đặc biệt điều này để tránh hợp đồng bị vô hiệu. Nếu bên bán chỉ là người được ủy quyền bán hàng hóa thì đây không phải là hợp đồng mua bán hàng hóa mà có thể là một loại hợp đồng khác.

Nếu hàng hóa là loại tài sản có giấy tờ đăng ký thì phải quy định rõ về nghĩa vụ xuất trình giấy tờ chứng minh quyền sở hữu trước khi giao hàng. Nếu hàng hóa là tài sản không buộc phải có giấy tờ đăng ký thì phải có cam kết của bên bán về quyền sở hữu của mình đối với hàng hóa.

Không chỉ là chủ sở hữu, bên bán còn phải có quyền bán hàng hóa đó. Trong một số trường hợp, hàng hóa có thể đang bị cầm cố, thế chấp hoặc sử dụng làm tài sản bảo đảm cho nghĩa vụ khác thì chủ sở hữu sẽ bị hạn chế quyền định đoạt.

Thứ hai: Chuyển giao hàng hóa trong hợp đồng mua bán hàng hóa

Việc giao hàng và nhận hàng là một quy định quan trọng trong hợp đồng mua bán hàng hóa nên cần được quy định rõ ràng và kĩ càng, có dự liệu những khả năng thực tế có thể xảy ra. Ví dụ: xử lý như thế nào nếu chậm giao hàng, người không có thẩm quyền giao hàng, giao hàng sớm hơn quy định, không nhận hàng, nhận hàng chậm, bàn giao khi nhận hàng, thiếu sót khi nhận hàng, ủy quyền nhận hàng, giao hàng cho người thứ ba chuyển chở …..

Hành vi chuyển giao hàng hóa ở đây được hiểu là giao và nhận hàng hóa trên thực tế. Giao nhận hàng hóa có thể đi liền với bàn giao chứng từ hàng hóa hoặc không. Việc giao nhận hàng hóa cần được lập thành biên bản, do đó, các bên có thể chuyển biên bản giao nhận hàng hóa thành phụ lục hợp đồng.

Thứ ba: Chuyển giao quyền sở hữu trong hợp đồng mua bán hàng hóa

Như đã nêu ở trên, hàng hóa giao dịch theo hợp đồng mua bán phải có sự dịch chuyển về quyền sở hữu. Việc chuyển giao quyền sở hữu sẽ ấn định đây là giao dịch mua bán hay giao dịch gửi giữ, thuê mướn ……

Việc chuyển giao quyền sở hữu từ bên bán sang bên mua sẽ liên hệ mật thiết với việc chuyển giao rủi ro. Ví dụ: A bán cho B chiếc xe máy, và trong lúc chờ bàn giao cho B, thì bạn của A lấy xe đi thử và gây tai nạn chết người, thì A (vẫn là chủ sở hữu) sẽ phải chịu trách nhiệm theo pháp luật. Nhưng nếu A đã chuyển quyền sở hữu chiếc xe cho B, đã hoàn tất thủ tục thay tên đổi chủ, kể cả B chưa quản lý chiếc xe nhưng vẫn phải chịu trách nhiệm về tai nạn chết người đó theo quy định.

Thứ tư: Chuyển giao rủi ro trong hợp đồng mua bán hàng hóa

Hàng hóa có thể gắn liền với rủi ro. Rủi ro có thể xảy ra đối với chính hàng hóa đó (hư hỏng, mất mát, xuống cấp …) hoặc xảy ra với người, vật bên ngoài, nên cần phải được quy định một cách chặt chẽ nhằm đảm bảo luôn xác định được bên nào trong hợp đồng sẽ phải chịu trách nhiệm về rủi ro đó.

Theo quy định tại Điều 162, Bộ Luật Dân sự 2015, thì chủ sở hữu phải chịu rủi ro về tài sản thuộc sở hữu của mình, trừ trường hợp có thỏa thuận khác hoặc Bộ luật Dân sự 2015, luật khác có liên quan quy định khác.

Cũng theo quy định của Bộ Luật dân sự 2015, thì Bên bán chịu rủi ro đối với tài sản trước khi tài sản được giao cho bên mua, bên mua chịu rủi ro đối với tài sản kể từ thời điểm nhận tài sản, trừ trường hợp có thỏa thuận khác hoặc luật có quy định khác. Đối với hợp đồng mua bán tài sản mà pháp luật quy định tài sản đó phải đăng ký quyền sở hữu thì bên bán chịu rủi ro cho đến khi hoàn thành thủ tục đăng ký, bên mua chịu rủi ro kể từ thời điểm hoàn thành thủ tục đăng ký, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.

Thứ năm: Các điều khoản chính trong hợp đồng mua bán hàng hóa

Chủ thể của hợp đồng

Trong hợp đồng, cần ghi rõ thông tin của các bên như: tên các bên tham gia ký kết, địa chỉ trụ sở chính, tên, chức vụ của người đại diện theo pháp luật, mã số thuế, uỷ quyền cho người ký ……. Những thông tin này nên lấy từ những giấy tờ chính thức do cơ quan Nhà nước cấp, như Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp, ……………

Khi soạn thảo hợp đồng, cần tìm hiểu kỹ hoặc yêu cầu đối tác cung cấp thông tin tư cách chủ thể và có điều khoản cam kết về tính chính xác của thông tin, tài liệu cung cấp ….

Về đối tượng mua bán

Đối tượng mua bán là hàng hóa, và là điểm quan tâm chính của hai bên. Do đó, hàng hóa cần có sự mô tả một cách cụ thể, đầy đủ, rõ ràng. Tên gọi và mô tả của hàng hóa nên được sử dụng bằng thuật ngữ dễ hiểu, theo quy định của nhà sản xuất, có chú thích (nếu cần thiết), và thống nhất trong các tài liệu giao dịch khác.

Số lượng, chất lượng hàng hóa có thể được quy định trong hợp đồng chính hoặc phụ lục hợp đồng. Đối với một số hợp đồng mua bán hàng hóa nguyên tắc, thì các thông số chính đều thể hiện qua mỗi đơn hàng (PO), nên trên hợp đồng chính chỉ đưa ra các nguyên tắc về việc xác định và thông báo, thỏa thuận lẫn nhau cho mỗi đơn hàng.

Về giá cả mua bán

Cần ghi rõ giá cả mua bán, tổng giá trị hợp đồng. Đối với hợp đồng mua bán hàng hóa nguyên tắc thì trên hợp đồng chính sẽ không có thông tin về tổng giá mua bán, nhưng các bên cũng có thể quy định về đơn giá hoặc nguyên tắc xác định giá cả mua bán, biên độ giao động giá ….. các bên nên quy định sẵn mẫu của PO để thuận tiện cho mỗi lần giao dịch về sau.

Doanh nghiệp cần lưu ý đồng tiền thanh toán là Việt Nam đồng, trừ một số trường hợp được Nhà nước cho phép sử dụng ngoại hối trên lãnh thổ Việt Nam theo quy định tại Pháp lệnh ngoại hối.

Phương thức và thời gian thanh toán

Các bên được quyền chủ động tự đưa ra phương thức thanh toán (chuyển khoản hay tiền mặt). Tuy nhiên, theo quy định của pháp luật trong lĩnh vực thuế thì những khoản tiền trên 20 triệu đồng bắt buộc phải chuyển khoản. Do đó, các bên cần lưu ý điều này để tránh bị cơ quan thuế gạch bỏ hóa đơn mua bán và truy thu thuế, xử phạt về thuế.

Hợp đồng cần quy định rõ về lộ trình thanh toán, số tiền thanh toán mỗi đợt và hồ sơ thanh toán. Xử lý đối với trường hợp thanh toán chậm, thanh toán thừa, thanh toán thiếu …..

Quy định về việc giao nhận hàng hóa: Như đề cập ở phần trên.

Các bên cần lưu ý thêm về thời điểm, phương thức, người có thẩm quyền, xử lý trong trường hợp không giao hàng, giao hàng chậm, giao hàng thừa, giao hàng thiếu, không nhận hàng, nhận hàng không kịp thời, chi phí lưu kho do làm sai quy định giao hàng …..

Tuyên bố và cam kết

Các tuyên bố và cam kết của mỗi bên về quyền năng, thẩm quyền, tính chính xác của thông tin ……………..

Thời hạn thực hiện hợp đồng:

Trong hợp đồng cần quy định rõ thời điểm bắt đầu có hiệu lực và chấm dứt, hoặc những căn cứ phát sinh dẫn đến hợp đồng chấm dứt hiệu lực, gia hạn, gia hạn tự động ….. chấm dứt giữa chừng, đơn phương chấm dứt ……..

Điều khoản giải quyết tranh chấp:

Các bên cần quy định rõ về biện pháp xử lý khi xảy ra tranh chấp, cơ quan giải quyết tranh chấp, luật áp dụng khi xử lý tranh chấp (áp dụng đối hợp đồng có yếu tố nước ngoài).

Kỹ năng soạn thảo hợp đồng thương mại

Hợp đồng là sự thỏa thuận giữa các bên về việc xác lập, thay đổi hoặc chấm dứt quyền, nghĩa vụ dân sự (Đ385 Bộ Luật dân sự 2015). Hợp đồng có thể được lập thành văn bản hoặc bằng miệng.

Hợp đồng kinh doanh thương mại là một dạng cụ thể của hợp đồng dân sự, mà trong đó một hoặc tất cả các bên tham gia giao kết nhằm mục đích lợi nhuận.

Thực ra, bản thân tên gọi hợp đồng kinh doanh thương mại cũng chỉ là tên gọi chung của loại hợp đồng trong lĩnh vực kinh doanh thương mại mà không phải gọi của một hợp đồng cụ thể. Do đó, các kĩ năng cần thiết cho việc soạn thảo được chúng tôi trình bày trong các bài viết đề cập đến tên hợp đồng cụ thể.

Trong quá trình soạn thảo, review hợp đồng, bạn nên xác định chính xác quan hệ hợp đồng là gì để đặt tên hợp đồng một cách cụ thể và chuẩn xác. Bạn có thể tham khảo thêm bài viết “Một số nguyên tắc khi soạn thảo hợp đồng” và các bài viết khác trên website này để hiểu thêm về kỹ thuật và nguyên tắc soạn thảo hợp đồng. Đừng ngại mất chút thời gian đọc bài trên website này, bởi bạn sẽ tiết kiếm được rất nhiều thời gian mày mò soạn thảo hợp đồng và vá lỗi hợp đồng.

Trên thực tế, có nhiều loại hợp đồng kinh doanh thương mại mà chúng tôi đã soạn thảo và tư vấn thành công như:

Hợp đồng hợp tác đầu tư

Hợp đồng hợp tác kinh doanh

Hợp đồng liên doanh

Hợp đồng thuê nhà

Hợp đồng thuê tài sản

Hợp đồng tư vấn

Hợp đồng mua bán hàng hoá

Hợp đồng mua bán hàng hoá với nước ngoài

Hợp đồng thế chấp

………… và các loại hợp đồng khác.

Nếu bạn có mong muốn nhận được sự tư vấn và hỗ trợ của Luật sư chuyên nghiệp về hợp đồng thì đừng ngần ngại liên hệ với chúng tôi.

Chúng tôi có thể tham gia hỗ trợ bạn từ giai đoạn hình thành ý tưởng kinh doanh, ý tưởng hợp tác cho đến giai đoạn ký kết và thực hiện hợp đồng. Chúng tôi tin rằng, với một bản hợp đồng kinh doanh thương mại được soạn thảo bởi luật sư chuyên nghiệp, doanh nghiệp của bạn có thể đạt rất nhiều lợi ích, không chỉ về sự an toàn pháp lý mà còn cả về sự chuyên nghiệp và hình ảnh thương hiệu trong con mắt đối tác, khách hàng.

Kỹ năng soạn thảo hợp đồng dân sự

Tương tự như hợp đồng thương mại, hợp đồng dân sự không phải là một loại hợp đồng riêng mà chỉ là tên gọi nhằm chỉ tới các hợp đồng trong lĩnh vực dân sự. Lĩnh vực dân sự được hiểu khá rộng, căn cứ vào chủ thể tham gia ký kết hợp đồng. Hợp đồng trong lĩnh vực dân sự có thể vì nhằm mục đích kinh doanh thương mại, nhưng cũng có thể không vì mục đích kinh doanh thương mại.

Ví dụ: Hợp đồng tặng cho giữa bố và con là hợp đồng dân sự và không có mục đích kinh doanh thương mại. Hợp đồng mua bán nhà ở riêng lẻ giữa hai cá nhân với nhau không vì mục đích kinh doanh thương mại. Nhưng hợp đồng mua bán nhà ở giữa chủ đầu tư dự án bất động sản và người mua nhà là hợp đồng có mục đích kinh doanh thương mại, và thuộc loại hợp đồng dân sự.

Các rủi ro trong soạn thảo hợp đồng

Trong quá trình soạn thảo hợp đồng, chúng tôi phát hiện ra rằng, người soạn thảo có thể gặp phải một số rủi ro sau:

Thứ nhất: Thiếu thông tin hoặc thông tin không chính xác. Khi soạn thảo hợp đồng, cần thiết phải có đầy đủ thông tin về các vấn đề cơ bản của giao dịch, như thông tin về chủ thể, thông tin về hàng hóa, thông tin về giá cả, về ý định của hai bên khi xác lập giao dịch … Tuy nhiên, thực tế là chúng tôi thường gặp các trường hợp giấu thông tin, không cung cấp thông tin từ các bộ phận, phòng ban chức năng … dẫn đến không có đầy đủ thông tin để soạn thảo hợp đồng.

Thứ hai: Nhầm lẫn về quan hệ hợp đồng.

Quan hệ hợp đồng là điều căn bản và rất quan trọng cần phải xác định chính xác trước khi bắt tay vào soạn thảo hợp đồng. Tuy nhiên, một số trường hợp mà chúng tôi gặp, đặc biệt là khi các bạn mới vào nghề, hoặc cán bộ pháp chế của doanh nghiệp tải mẫu hợp đồng trên mạng Internet về sử dụng nhưng không nắm chắc nội dung nên bị nhầm lẫn về quan hệ hợp đồng. Ví dụ: Hợp đồng chuyển nhượng nhà biệt thự có điều kiện (cho thuê lại), nhưng lại soạn thảo thành một hợp đồng chuyển nhượng tài sản đơn thuần.

Thứ ba: sử dụng các thuật ngữ thiếu chính xác

Các thuật ngữ sử dụng trong hợp đồng thường là các thuật ngữ chuyên ngành, các thuật ngữ pháp lý, đôi khi có sự khác nhau trong việc sử dụng so với ngôn ngữ đời thường. Do đó, trong nhiều trường hợp, việc soạn thảo hợp đồng có thể gặp phải những lỗi như vậy dẫn tới cách hiểu, giải thích hợp đồng khác nhau.

Thứ tư: Các rủi ro khác như:

Rủi ro về đối tượng của hợp đồng: Đối tượng của hợp đồng thương mại là hàng hóa, dịch vụ. Một số rủi ro có thể gặp phải trong quá trình thực hiện hợp đồng:

Hàng hóa, dịch vụ là đối tượng của hợp đồng không đủ điều kiện để thực hiện (bị hạn chế) hoặc bị pháp luật cấm;

Hàng hóa, dịch vụ các bên thỏa thuận trong hợp đồng không rõ về chủng loại, quy cách, chất lượng, số lượng, đơn vị đo lường (đối với hợp đồng) và không rõ về nội dung, phạm vi công việc, kết quả công việc (đối với dịch vụ);

Thời hạn thanh toán, phương thức thanh toán;

Không quy định rõ thời hạn thực hiện hợp đồng/thời hạn kết thúc hợp đồng;

Không quy định rõ khi nào được coi là đã hoàn thành quyền và nghĩa vụ của hợp đồng để kết thúc hợp đồng;

Bảo mật thông tin trong quá trình thực hiện hợp đồng.

Rủi ro do thiếu các quy định và nội dung cơ bản của hợp đồng.

Bên cạnh các rủi ro soạn thảo hợp đồng nêu trên, các bên có thể gặp những rủi ro khác trong quá trình thực hiện hợp đồng, như các bên thiếu thiện chí thực hiện, các bên có cách hiểu và giải thích hợp đồng khác nhau ….

Giáo trình kỹ năng đàm phán soạn thảo hợp đồng

Hiện nay có khá nhiều tài liệu, giáo trình kỹ năng đàm phán soạn thảo hợp đồng được lưu truyền trên mạng Internet. Tuy nhiên, chúng tôi khuyến cáo rằng, bạn nên tìm tới các hiệu sách uy tín và đảm bảo, lựa chọn các tác giả đã có nhiều kinh nghiệm là các Luật sư danh tiếng để có thể có một nguồn tư liệu tốt.

Tác giả: Nguyen Tien Phong